Hoewel het stil is vanuit onze kant, wordt er wel degelijk gesmeden. Onze schrijvers en regisseurs duiken de komende periode voorzichtig weer met elkaar de studio in om de draad op te pakken en hun teksten toch in de vorm van een theatrale lezing te gieten. Een presentatie voor een groter publiek zit er voorlopig nog niet in, maar we doen wat we kunnen en wat goed voelt voor alle partijen.

Om jou thuis ook op te kunnen blijven voeden met taalkunst en je hopelijk warm te maken voor een comeback, presenteren we hieronder alvast de nieuwste podcast met Marijke Schaap en Lot Vekemans  als gasten én de complete estafette tekst. Dat die bijzondere samenwerking nu nog in de koelkast staat, voelt heel stom. Maar we hebben er alle vertrouwen in dat er snel een moment komt waarom de woorden je weer om de oren zullen vliegen en we elkaar mogen ontmoeten in het theater! Veel lees en luisterplezier.

Lot Vekemans
Lot Vekemans sloot de estafettetekst in november van 2020 af. In de podcast met theatermaakster en presentatrice Yahmani Blackman, vertelt ze er alles over en blijkt dat ook zij, als misschien wel de meest getrainde theaterschrijver van Nederland, gedurende dit project voor verschillenden uitdagingen kwam te staan..

Lot studeerde Sociale Geografie aan de Rijksuniversiteit van Utrecht. Haar levenslange passie voor schrijven en theater vonden pas na die studie een logische verbinding op de Schrijversvakschool ‘t Colofon in Amsterdam, waar ze afstudeerde als dramaschrijfster. In de beginjaren  combineerde Lot het theaterschrijven met journalistiek werk voor onder meer Toneel Theatraal, het Theatertijdschrift, het TIN en de Theatermaker. Sinds 1999 wijdt zij zich vrijwel fulltime aan het toneelschrijven. Ze schreef voor jeugd, jongeren en volwassenen en haar werk is opgevoerd in klaslokalen, op locatie, festivals, kleine zaal, middenzaal en grote zaal, zowel in Nederland als inmiddels in ruim dertig andere landen.

.      Thuiskomst_Estafettetekst 2020_De Tekstsmederij 

Er schijnt een waterig zonnetje door het raam waarvoor mijn bureau staat. Het is 11 januari 2021, de zoveelste thuiswerkdag op rij en er zou nu licht aan de horizon moeten verschijnen. Nieuwe ruimte. Nieuwe kansen. Maar ergens voelt het alsof er nog een mistig gordijn voor hangt en we de contouren van de stad waarin we zo graag willen bouwen maar net kunnen onderscheiden. Terwijl we weten dat ze er is. We weten dat het theater daar staat. We weten dat de opslag gevuld is met decorstukken (we bestelden eerder verdorie al 40 kerstboomkaarsen en 12 met tekst bedrukte kerstballen) om de zaal mee aan te kleden tot een warme plek om samen te komen. En we weten dat de stukken geschreven zijn. Maar we wachten af...

Lieve volgers van de Tekstsmederij, daar zijn we weer, digitaal. En we willen jullie allereerst het allerbeste wensen voor het nieuwe jaar!
Halverwege december waren we door de lockdown genoodzaakt om Word In Progress te annuleren. In samenwerking met Over het IJ kijken we nu naar mogelijkheden. De huidige situatie maakt het lastig daar al enige perspectief over te bieden. We zullen jullie via onze kanalen dan ook op de hoogte houden van de status.

Een geluk bij een ongeluk: we namen in samenwerking met Yahmani Blackman in december maar liefst drie podcastafleveringen op met gasten als Daan Borrel, Loek de Bakker, Nedra Arsenovic-Kenzari, Rosita Dameri, Lot Vekemans enMarijke Schaap. Je vindt er inmiddels twee op Spotify en binnenkort volgt de laatste.
We raden je aan om de taalkunst dan maar thuis te vieren, zolang het nodig is. En we hopen jullie snel weer te mogen ontmoeten. Wij kunnen in ieder geval niet wachten!

Word In Progress zet taalkunst in het licht. Alle smeders tonen hun ontwikkelingen van het afgelopen jaar. Ontmoet een nieuwe generatie makers, maak kennis met de kern van hun woorden, tref rake zinnen en proef de taalkunst van nu. In samenwerking met acteurs en regisseurs sluit de Tekstsmederij het jaar feestelijk af op donderdag 3 december in de Stipproducties Studio en op vrijdag 18 en zaterdag 19 december  in het NDSM Theater !

Hoewel dit jaar een bizarre wending kreeg en we elkaar al veel te lang niet live gezien hebben, zijn onze smeders te allen tijden doorgegaan met creëren. We zijn ontzettend trots om te kunnen melden dat maar liefst zes schrijvers en regisseurs vlak voor de feestdagen nieuwe teksten zullen presenteren. Op donderdag 3 december trapt Julia Akkermans af in de Stip Producties Studio en in het weekend van vrijdag 18 en zaterdag 19 december volgen de andere smeders.

Omdat we ons moeten houden aan de maatregelen vanuit het RIVM is er maar beperkt plaats in het theater. We raden je dan ook aan om jezelf snel van een stoel te verzekeren. Ticketverkoop via onderstaande links:

Julia Akkermans
Donderdag 3 december
19:30 uur
Stip producties Studio
Kosten: 10 euro
Klik hier om aan te melden, betaallink volgt per mail.

Marthe & Sanne | Loek & Daan
Vrijdag 18 december
19:30 uur
NDSM Theater
Kosten: 12,50 euro | 10 euro

Klik hier om je tickets te kopen

Julia (inleiding via audio) | Nedra
Zaterdag 19 december 
14:00 uur
NDSM Theater
Kosten: 12,50 euro | 10 euro

Klik hier om je tickets te kopen

Fotografie: Anne van Zantwijk

Over de smeders:

Loek de Bakker: Loek de Bakker (1992) studeerde af aan de regieopleiding van de Toneelacademie Maastricht met een eigenzinnige versie van Ibsens Hadda Gabler. Terugkerend thema in zijn voorstellingen is de vraag hoe je wordt wie je bent, welke invloed de ander hierop heeft en hoe je jezelf handhaaft in een complexe wereld.

Daan Borrel: Daan Borrel (1990) studeerde Literatuurwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en is schrijver en freelance journalist. Ze schrijft onder meer voor NRC Handelsblad, De Groene Amsterdammer en ELLE over seksualiteit, intimiteit en het lichaam. Na Soms is liefde dit verscheen onlangs haar tweede roman Jaar van het nieuwe verhaal, en in samenwerking met Milou Deelen het boek Krabben.

Marthe van Bronkhorst: Marthe van Bronkhorst (1993) is schrijfster, theatermaakster en dichter. Ze studeerde aan de VU en Harvard-universiteit af op de psychologie van slaap en dromen. Het droomachtige duikt ook vaak op in haar verhalen.

Sanne Smits: Sanne Smits (1994) studeerde af als regisseur aan de Toneelacademie Maastricht. Sanne is een regisseur met een groot gevoel voor beeld en muzikaliteit. In haar voorstellingen toont ze dat wat grimmig, donker of ongewenst is in zijn volle glorie en voert het tot in het absurde door. Door zware onderwerpen te combineren met humor en kitscherigheid, roept ze een sfeer van vervreemding en ongemak op.

Julia Akkermans: Julia Akkermans (1991) is actrice en studeerde af aan de Toneelacademie in Maastricht. Sindsdien speelde ze bij verschillende gezelschappen. Vorig jaar won ze een Gouden Kalf voor Beste Vrouwelijke Bijrol voor haar rol in Niemand in de stad van Michiel van Erp. Bij de Tekstsmederij zet ze haar eerste stappen in het schrijven voor toneel.

Nedra Arsenovic-Kenzari: Nedra Arsenovic-Kenzari (1979) studeerde af als Bachelor in Social Work aan de Hogeschool in Rotterdam. Momenteel is zij werkzaam als campaiger voor een NGO en houdt zij zich dagelijks bezig met fondsenwerving, marketing en communicatie. Schrijven is een nieuwe liefde in haar leven. Een manier om o.a. haar gedachten en ervaringen over het leven tussen twee culturen op papier te zetten. 

Kunnen we in tijden van crisis creatief verbonden blijven? Is het mogelijk om met meerdere mensen aan één theatertekst te schrijven? Wij gaan het gewoon proberen! Maar liefst zeven interessante taalkunstenaars gaan de uitdaging aan en creëren met elkaar een nieuwe tekst. Een unieke estafette die ons de komende maanden bezighoudt en dit najaar haar climax zal bereiken. 

De schrijvers wordt gevraagd alle eventuele schrijfwetten los te laten en vaste patronen te doorbreken om in totale vrijheid te kunnen reageren op elkaars werk. Welk resultaat dat uiteindelijk oplevert? Geen idee! Of het dé theatertekst van 2020 wordt? Zou kunnen! Het gaat uiteindelijk om het proces. 

Hoe gaat het in zijn werk?
Het overkoepelende thema van dit project is 'thuiskomen' en iedere schrijver heeft drie weken de tijd om zijn of haar bijdrage op papier te zetten.  Jibbe Willems heeft de eerste scènes geschreven waarna Mohamed Aadroun  het stokje overnam. Inmiddels kun je ook het derde deel lezen van Rosita Dameri de bijdrage van Maarten van Hinte, deel vijf van Nedra Arsenovic-Kenzari en het een-na-laatste deel van Esther Duysker. Binnenkort publiceren we het laatste deel van Lot Vekemans en sluiten we het stuk op zaterdag 19 december feestelijk af. Houd onze kanalen in de gaten voor alle updates!

Esther Duysker
Esther is scenarist, toneelschrijver en hoorspelschrijver. Haar stukken worden gekenmerkt door vaart, humor en een heldere poëzie. EstherDuysker studeerde Writing for Performance aan de HKU en schreef onlangs het scenario voor de met Gouden Kalf bekroonde film Buladó.

Wie ben jij als theaterschrijver?
Ik zie mezelf niet direct als theaterschrijver. Alles wat ik maak staat in verband met wie ik ben of wat ik interessant vind. Ik kies altijd voor thema’s die mij heel na aan het hart liggen. Als zwarte schrijver voel ik een verantwoordelijkheid om verhalen te maken over en voor mensen die je in eerste instantie minder vaak in het theater ziet. Ik wil ook hen dienen en bedienen.
Dat gevoel heeft zich de laatste jaren meer ontwikkeld en zegt vooral ook iets over wie ik ben als zwarte vrouw binnen deze maatschappij. Ik gebruik dit medium om een grotere groep te representeren.
Je vraagt je tijdens het schrijven altijd af voor wie je aan het maken bent. Ik realiseer me steeds vaker dat ik daarin automatisch een westers denkader hanteer.
Bij de voorstelling over Othello hebben we ons gefocust op het thema racisme en hoe hij zichzelf als zwarte man in een witte wereld staande hield. Achteraf gezien heb ik daarmee weer een voorstelling gemaakt voor witte mensen; zwarte mensen kennen dit verhaal al.

Als schrijver probeer ik me daar steeds meer in te verdiepen: Hoe worstel ik me los van dat wat ik op school geleerd heb en dat wat ik de afgelopen jaren in de schouwburgen heb gezien? Kan ik een nieuw narratief creëren of een nieuwe kijkervaring onderzoeken? En wat ontstaat er dan? Dat is een zoektocht van nu en van de komende jaren.

Hoe ben je ooit begonnen?
Mijn moeder nam mij en mijn zusjes altijd al mee naar het theater en naar de Kinderboekenweek. Ik heb als kind al zo veel kleine boekjes gemaakt met nietjes en papier. Mijn vader was bevriend met Hans van Bergen, ooit stadsdichter van Roermond. Ik vond het allemaal ontzettend interessant. Op mijn zeventiende schreef ik een scenario voor een film, maar wilde uiteindelijk actrice worden. In mijn belevingswereld van toen was dat de meest zichtbare positie in het culturele veld. Na een aantal afwijzingen op toneelscholen wees een vriendin me op de schrijfopleiding van de HKU. Zo is het eigenlijk begonnen.

Hoe zit dat nu met die zichtbaarheid? Is dat voor schrijvers verbeterd denk je?
Ja, dat is heel erg veranderd. Er lijkt meer interesse in auteurs. Je ziet steeds vaker dat ook schrijvers een interview geven in de aanloop naar een nieuwe voorstelling. De schrijver achter een stuk krijgt zo steeds vaker een gezicht.

Hoe ziet jouw werkproces eruit?
Dat hangt heel erg af van wie de opdrachtgever is. Als de regisseur al goed weet wat er moet gebeuren, zoek ik vooral nog naar de stemmen van de personages.

Als de opdracht vrijer is en vanuit mezelf komt, lees ik eerst veel andere werken over het thema waar ik over wil schrijven. Dan laat ik me inspireren door zinnen, passages, boeken. Dat begint heel vrij en gaandeweg komt er een soort plot waar ik me aan vast kan houden. Het gaat voor mij altijd eerst over het creëren en aankleden van een nieuwe wereld.

Hoe vind je het om samen met zes andere theaterschrijvers mee te werken aan de estafettetekst?
Ik vond het hilarisch en tegelijkertijd heel moeilijk. In de eerste drie scenes werden al best veel personages ten tonele gevoerd. Daar moet je vanzelfsprekend iets mee. In de tekst van Rosita, die ik tijdens #Nieuwestukken begeleid heb, herkende ik haar schrijfstijl. Ik zag wat ze wilde bereiken door de Surinaamse Shirley te introduceren en daar ging ik van aan. Ook God vond ik meteen een interessant personage als je het koppelt aan het thema ‘thuiskomst’. Ik wilde zelf graag iets met de dood doen.

Het is leuk om te zien welke personages door de andere schrijvers interessant gevonden werden en wat hem of haar heeft aangesproken. Als een-na-laatste schrijver moest ik uiteindelijke wel naar een einde toe schrijven, zodat Lot het stuk kan afronden.

Heb je tips voor Lot Vekemans of wil je nog wat tegen haar zeggen?
Nee joh, die vrouw is zo ervaren! Heeft Lot nog tips voor mij?!

Ik zou willen zeggen dat ze zich kan laten leiden door wat er allemaal al geschreven is en hoop dat ze zich vrij voelt een eigen slot te creëren. Het verhaal hoeft volgens mij niet rond te zijn, het is en blijft een experiment. Hier is in principe geen goed of fout aan de orde.

LEES HIER DEEL 1, 2, 3,4, 5 en 6

1,2,3,4,5,6_De Thuiskomst (werktitel)_Jibbe Willems, Mohamed Aadroun, Rosita Dameri, Maarten van Hinte, Nedra Arsenovic Kenzari, Esther Duysker

Kunnen we in tijden van crisis creatief verbonden blijven? Is het mogelijk om met meerdere mensen aan één theatertekst te schrijven? Wij gaan het gewoon proberen! Maar liefst zeven interessante taalkunstenaars gaan de uitdaging aan en creëren met elkaar een nieuwe tekst. Een unieke estafette die ons de komende maanden bezighoudt en dit najaar haar climax zal bereiken. 

De schrijvers wordt gevraagd alle eventuele schrijfwetten los te laten en vaste patronen te doorbreken om in totale vrijheid te kunnen reageren op elkaars werk. Welk resultaat dat uiteindelijk oplevert? Geen idee! Of het dé theatertekst van 2020 wordt? Zou kunnen! Het gaat uiteindelijk om het proces. 

Hoe gaat het in zijn werk?
Het overkoepelende thema van dit project is 'thuiskomen' en iedere schrijver heeft drie weken de tijd om zijn of haar bijdrage op papier te zetten.  Jibbe Willems heeft de eerste scènes geschreven waarna Mohamed Aadroun  het stokje overnam. Inmiddels kun je ook het derde deel lezen van Rosita Dameri de bijdrage van Maarten van Hinte. Bij dezen publiceren we deel vijf van schrijfster Nedra Arsenovic-Kenzari en volgen hierna de woorden van Esther Duysker. Lot Vekemans sluit het stuk uiteindelijk af. Houd onze kanalen in de gaten voor alle updates en volg zo de ontwikkelingen in het nieuwe verhaal!

Nedra Arsenovic-Kenzari
Naast het schrijven van eigen verhalen onderzoekt Nedra sinds vorig jaar het pad als theaterschrijver. Na een start bij #Nieuwestukken is zij sinds deze zomer is verbonden als smeder aan de Tekstsmederij. Deze estafettetekst is haar eerste officiële opdracht. We vroegen haar hoe dat bevallen is!

Wie ben jij als theaterschrijver?
Ik zie mezelf nog niet als volwaardig theaterschrijver. Ik ben voor mezelf begonnen met het schrijven van korte verhalen die ik columns noemde. Ik schreef vanuit mijn eigen leven over de dingen die ik zelf meemaakte. Ik ben Tunesische van origine en getrouwd met een man die een Servische achtergrond heeft, samen hebben we twee kinderen.  Binnen ons gezin komen verschillende geloven en culturen samen. Ik besefte dat ik daardoor heel veel dingen meemaak die anderen niet per se meemaken en dat ben ik gaan opschrijven. Vanuit die motivatie kwam ik bij het talentontwikkelingstraject #Nieuwestukken terecht van Fonds Podiumkunsten. Daar schreef ik mijn eerste officiële theaterstuk dat gebaseerd is op mijn eigen leven. Deze estafette tekst is de eerste tekst die niet over mij gaat en tevens de eerste ervaring met het ‘schrijven in opdracht’.

Je start nu ook een traject als smeder bij de Tekstsmederij, hoe gaat dat er voor jou uitzien?
Ik ben nog aan het zoeken naar wat ik wil, wat ik kan, wat ik fijn vind om te schrijven. Bij #Nieuwestukken werd het uiteindelijk een heel persoonlijk verhaal. Ik wil nu kijken wat er nog meer mogelijk is, maar merk ook dat het putten uit eigen ervaringen helpt bij het opdoen van inspiratie. Bij de Tekstsmederij ga ik schrijven over het goede willen doen, over het helpen van mensen. Dat heeft met name te maken met mijn werk bij Stichting Vluchteling.

Hoe ziet jouw werkproces eruit?
Alle teksten die ik schrijf beginnen in mijn hoofd, ik ga nadenken over scènes en personages; wat wil ik, welke kant kan ik op? Op een gegeven moment ga ik gewoon achter mijn laptop zitten en probeer ik wat. De research volgt later wanneer ik dingen wil verfijnen of dieper op de zaken in wil gaan.

Hoe vind je het om samen met zes andere theaterschrijvers mee te werken aan de estafettetekst?
Ongelofelijk spannend. Ik kende alleen Rosita, met wie ik in het traject van #Nieuwestukken zat. Ik heb haar daarom ook eerst even gebeld om te vragen hoe zij het heeft ervaren. Maar ik vond het ook heel leuk! Het was een hele nieuwe ervaring die me uitdaagde om goed te anticiperen op dat wat er eerder geschreven is. Ik kon niet zomaar iets verzinnen maar moest voortborduren op de basis die al gelegd was, op andermans tekst. Dat is ook wel makkelijk, het eerste voorzetje is gedaan.

Kun je iets vertellen over de inhoudelijke keuzes die je gemaakt hebt met betrekking tot jouw deel?
Ik heb me laten triggeren door dingen die ik interessant vond in de tekst. De gesprekken met God en de coach vond ik pakkend. En natuurlijk heeft Maarten van Hinte me een duwtje richting de kelder gegeven met zijn tekst. Daar móest ik iets mee! Daarnaast wilde ik het personage Frenkie wat meer uitdiepen, we wisten tot nu toe nog niet zo veel over wie hij is. Ik heb er bewust voor gekozen hem daarom in contact te brengen met God. Ik hoop het verhaal verder gebracht te hebben en heb geprobeerd een nieuw conflict te creëren om de volgende schrijver uit te dagen meer richting het einde te gaan schrijven.

Hoe gaat het verhaal nu verder in jouw hoofd?
Ik heb het vermoeden dat er iets heel heftigs gaat gebeuren maar wel met een onverwachte twist. Ik hoop op die mega verrassing!

Heb je tips voor Esther Duysker of wil je nog wat tegen haar zeggen?
Eehuh…succes!

LEES HIER DEEL 1, 2, 3,4 en 5

Deel 1,2,3,4,5_De Thuiskomst (werktitel)_Jibbe Willems, Mohamed Aadroun, Rosita Dameri, Maarten van Hinte, Nedra Arsenovic Kenzar

Weet je nog dat we de eerste maanden van 2020 op afstand het traject in Groningen mochten faciliteren? In samenwerking met Grand Theatre Groningen en NOORDWOORD werkten vier talentvolle schrijvers aan een nieuwe tekst.  Zij werden daarin gecoacht en bijgestaan door diverse professionals uit het vak en door de Tekstsmederij. Afgelopen juni mochten we godzijdank terug naar het theater en konden we de presentaties toch live uitvoeren. 

Omdat er maar een beperkt aantal mensen in de zaal aanwezig kon zijn, maakte Ewout Zwaagman een videoregistratie.  Graag delen we bij dezen de trailer.

Wil jij ook kennismaken met de toneelschrijfkunst? Je even onderdompelen in inspiratie van professionals? Sparren met anderen? Je hebt nog drie dagen om je aan te melden voor het inspiratieweekend 2020 van 2 t/m 4 oktober. Klik snel door naar het inschrijfformulier!

Onze artistiek leider Timen Jan Veenstra vertrekt!

Meer dan tien jaar geleden was hij de oprichter van de Tekstsmederij en ondersteunde hij menig taalkunstenaar in zijn of haar creatieve ontwikkeling. Nu is het tijd voor nieuwe uitdagingen: Timen Jan Veenstra legt per 1 oktober zijn functie als artistiek leider neer.

De afgelopen jaren bouwde Timen Jan samen met Marijke Schaap (zakelijk leider sinds 2017) en ons team aan een belanghebbend platform voor (opkomende) theaterschrijvers. Naast het coachen van schrijvers en de uitgebreide aandacht voor de theaterschrijfcultuur, was hij verantwoordelijk voor de artistieke inhoud van diverse taalkunstprogramma’s en samenwerkingen met o.a. Asko | Schönberg en #Nieuwestukken (regeling Fonds Podiumkunsten).

“Ik ben heel trots op wat we met De Tekstsmederij bewerkstelligd hebben. Ik denk niet dat we tien jaar geleden hadden kunnen bevroeden hoeveel impact we zouden hebben. Ik kijk met veel liefde terug op de afgelopen jaren, waarbij het helpen van medeschrijvers voor mij altijd het allerbelangrijkst is geweest. Maar zoals elke schrijver weet, elk verhaal kent zijn eind. Het moment is nu voor mij aangebroken om verder te kijken en nieuwe stappen te zetten. Ik heb heel veel zin in de toekomst en kijk vooruit naar nieuwe uitdagingen.”

De komende tijd zal Veenstra zich meer gaan richten op het schrijven van eigen theaterwerk. Zijn laatste tekst Broken-Winged Bird zal in samenwerking met Toneelgroep Maastricht en Frascati Producties doorontwikkeld worden. Daarnaast is hij als writer-in-residence verbonden aan Theaterproductiehuis Zeelandia. Wie zijn taken binnen de Tekstsmederij over zal nemen is nog niet bekend. We willen via deze weg alvast onze grote dank uitspreken voor alles wat hij voor de organisatie betekend heeft en zijn nog in overleg met het bestuur over de invulling van de toekomst.

Foto: Anne van Zantwijk

Kunnen we in tijden van crisis creatief verbonden blijven? Is het mogelijk om met meerdere mensen aan één theatertekst te schrijven? Wij gaan het gewoon proberen! Maar liefst zeven interessante taalkunstenaars gaan de uitdaging aan en creëren met elkaar een nieuwe tekst. Een unieke estafette die ons de komende maanden bezighoudt en dit najaar haar climax zal bereiken. 

De schrijvers wordt gevraagd alle eventuele schrijfwetten los te laten en vaste patronen te doorbreken om in totale vrijheid te kunnen reageren op elkaars werk. Welk resultaat dat uiteindelijk oplevert? Geen idee! Of het dé theatertekst van 2020 wordt? Zou kunnen! Het gaat uiteindelijk om het proces. 

Hoe gaat het in zijn werk?
Het overkoepelende thema van dit project is 'thuiskomen' en iedere schrijver heeft drie weken de tijd om zijn of haar bijdrage op papier te zetten.  Jibbe Willems heeft de eerste scènes geschreven waarna Mohamed Aadroun  het stokje overnam. Inmiddels kun je ook het derde deel lezen van Rosita Dameri. en publiceren we nu de bijdrage van Maarten van Hinte. Achtereenvolgens zijn Nedra Arsenovi-Kenzari, Esther Duysker daarna nog aan de beurt. Lot Vekemans sluit het stuk uiteindelijk af. Houd onze kanalen in de gaten voor alle updates en volg zo de ontwikkelingen in het nieuwe verhaal!

Maarten van Hinte
Maarten is acteur, regisseur, hiphop artiest en schrijver. Met zijn groep 'Right About Now' werkt hij momenteel samen met het NT Jong aan de voorstelling Tori (naar het gelijknamige boek van Brian Elstak) en ondertussen boog hij zich over het vierde deel van de estafette tekst. Maarten haalt graag de tradities van de Afrikaanse diaspora aan in zijn werken en heeft een grote fascinatie voor taal en ritme. We spraken hem over zijn rol als schrijver.

Maarten, je bent een veelzijdig maker, maar wie ben jij als theaterschrijver?
Ik heb inderdaad een heel brede werkpraktijk en schrijf zowel voor mijn eigen groep Right About Now, als ook in opdracht van andere partijen. Dat kan in het Nederlands maar ook in het Engels en ontstaat vaak vanuit verschillende hoedanigheden. Zo sluit ik mezelf soms in m'n eentje op om als klassiek schrijver een script uit te poepen, maar werk ik ook vaker in collectief verband. En dat laatste is wat ik het liefste doe.

Ik heb de laatste jaren allerlei vormen toegepast. Kleinere projectteksten geschreven voor bewegingsvoorstellingen en stukken spoken word, maar ook bewerkingen van klassiekers en grotere musical-scripts. Ik ken wat dat betreft de volle breedte van het theaterschrijfveld.

Theater is voor mij in eerste instantie een oraal medium en ik beschouw mijn teksten als de grondstof van een vertelling. Ik ben beïnvloed door de muzikale tradities en verteltechnieken afkomstig uit de Afrikaanse diaspora. Deze systemen zie je terug in de hiphop, reggae, calypso, maar ze hebben mij als schrijver heel erg gevormd.

Hoe ben je ooit begonnen als theaterschrijver?
Ik ben begonnen als rapper. Dankzij mijn gemixte achtergrond, ik heb een Surinaamse moeder en een Nederlandse vader, groeide ik op met meerdere talen. Als acteur kwam ik in eerste instantie in het theater terecht, maar werd al snel gevraagd als vertaler van toneelteksten. Tegelijkertijd ontwikkelde ik mezelf als rapper en spoken-word artiest. Die werelden ben ik langzaam gaan vermengen. Ik gebruikte de teksten die ik schreef in de theaterteksten en zo werd mijn rol als schrijver steeds groter. Alles wat ik nu doe komt nog steeds voort uit een grote fascinatie voor taal en ritme.

Hoe ziet jouw schrijfproces bij een nieuwe tekst er dan uit? Ben je iemand die eerst research doet of begin je direct met schrijven?
Dat hangt van het project af. In de regel ben ik iemand die het eerst laat bezinken en research doet, dat benader ik heel breed. Ik heb een link met mime theatermakers,  houd heel erg van associatief. Ik verzamel gedurende een nieuw proces inspiratie en breng dingen bij elkaar die voor mij iets te maken hebben met het project waar ik aan werk. Vervolgens ga ik op gevoel schrijven.
Je moet je voorstellen dat als ik een hiphop arrangement maak, als een old school producer, ik ook eerst allerlei samples en zelf geprogrammeerde beats bij elkaar zet om een nieuw geluid te creëren. Die samples bestaan ook uit opnames van mensen met wie ik werk. Als ik in het theater werk, heb ik met verschillende spelers te maken waar ik nieuwsgierig naar ben en die stemmen wil ik gebruiken in dat wat ik maak.

Nu hebben we je gevraagd voor een experiment en schrijf je een estafettetekst met zes andere theaterschrijvers. Wat vind je daarvan?

Ik vind het leuk, het is voor mij iets heel directs. Als rapper ben je zo nu en dan betrokken in freestyle sessies en voortdurend bezig met luisteren en teruggeven. Dat is in principe hetzelfde. Ik heb deze manier van werken ook al eerder gedaan.

Hoe heb je jouw deel aangepakt?
Ik heb de voorgaande delen gelezen en ben toen op gevoel verder gaan associëren. Dat speelt op verschillende niveaus, je kijkt wat er ligt en waar je op door kunt gaan, maar je let ook op wat er aangereikt wordt en wat je intuïtief eigenlijk moet aanpakken. Het is heel erg schakelen.

Heb je verwachtingen over hoe het nu verder gaat?
Ik hoop dat ze me blijven verrassen, ik heb verder geen enkele verwachting maar alle vertrouwen!

LEES HIER DEEL 1, 2, 3 en 4

Deel 1,2,3,4_De Thuiskomst (werktitel)_Jibbe Willems, Mohamed Aadroun, Rosita Dameri, Maarten van Hinte

Een gesprek over de (toekomst van de) taalkunst in het theater.

Welke vormen van taal domineren straks het theater? Wie zijn de makers van de toekomst? Waar liggen hun ideeën? en hoe leren we van elkaar? De Tekstsmederij is nieuwsgierig en kijkt graag samen met jou vooruit!

Op donderdag 3 september praat antropoloog, woordkunstenaar en creatief ondernemer Manu van Kersbergen met drie type schrijvers die vanuit een eigen context vertellen over hun ambacht en maakproces. Op basis van die verhalen gaan we vervolgens in groepjes uiteen en dagen we jou uit om mee te denken over de taal van de toekomst en te reflecteren op dat wat ter sprake komt; Jij bént als het ware het gesprek!

Met medewerking van onder meer (stads)dichter en performer Dean Bowen en (theater)schrijver Yücel Kopal en toneelschrijfster Lot Vekemans!

Koop hier je tickets!

Kunnen we in tijden van crisis creatief verbonden blijven? Is het mogelijk om met meerdere mensen aan één theatertekst te schrijven? Wij gaan het gewoon proberen! Maar liefst zeven interessante taalkunstenaars gaan de uitdaging aan en creëren met elkaar een nieuwe tekst. Een unieke estafette die ons de komende maanden bezighoudt en dit najaar haar climax zal bereiken. 

De schrijvers wordt gevraagd alle eventuele schrijfwetten los te laten en vaste patronen te doorbreken om in totale vrijheid te kunnen reageren op elkaars werk. Welk resultaat dat uiteindelijk oplevert? Geen idee! Of het dé theatertekst van 2020 wordt? Zou kunnen! Het gaat uiteindelijk om het proces. 

Hoe gaat het in zijn werk?
Het overkoepelende thema van dit project is 'thuiskomen' en iedere schrijver heeft drie weken de tijd om zijn of haar bijdrage op papier te zetten.  Jibbe Willems heeft de eerste scènes geschreven waarna Mohamed Aadroun  het stokje overnam. Inmiddels kun je hier ook het derde deel lezen van Rosita Dameri. Achtereenvolgens zijn Maarten van Hinte, Nedra Arsenovi-Kenzari, Esther Duysker daarna nog aan de beurt. Lot Vekemans sluit het stuk uiteindelijk af. Houd onze kanalen in de gaten voor alle updates en volg zo de ontwikkelingen in het nieuwe verhaal!

Rosita Dameri
Onze meest verse theaterschrijfster is Rosita Dameri. Bij #Nieuwestukken ondekte zij haar talent voor performatief schrijven, met het derde deel van de estafette tekst schreef zij  opnieuw een publieke tekst voor de Tekstsmederij.

Rosita, wie ben jij als theaterschrijver?
Ik wil als schrijver alles wat ik heb meegemaakt in verschillende situaties en werelden samenvoegen. In die zin schrijf ik graag realistisch zodat iedereen zich ergens in kan herkennen. Ik ben net begonnen, maar voel wel dat elk stuk wat ik schrijf moet alles kunnen hebben, een combinatie van humor, pijn, spanning. Ik vind veel emoties interessant.

Hoe ben je ooit begonnen als theaterschrijver?
Mijn eerste publiekelijke schrijven is gestart bij #Nieuwestukken van Fonds Podiumkunsten. Als tiener schreef ik wel gedichten in mijn agenda, maar ben verder altijd als actrice en model werkzaam geweest.

Ik speelde mee in een film in Suriname en terwijl ik daar was sprak ik op de set met Jetty Mathurin over waar ik als actrice vandaan kom; Wat ik allemaal meegemaakt heb in deze wereld, wat zich afspeelt in de wereld in mijn gedachten, de verschillende contrasten en hoe ik daar mee om ging. Ze moest daar zo om lachen dat ze me tipte om er een theaterstuk over te schrijven. Bij terugkomst bezocht ik een stuk in het Bijlmer Parktheater en heb ik daarna directeur Ernestine Comvalius aangesproken. Zij tipte me de mogelijkheid aan te sluiten bij #Nieuwestukken en zo is het balletje gaan rollen.

Hoe ziet jouw schrijfproces bij een nieuwe tekst er dan uit? Ben je iemand die eerst research doet of begin je direct met schrijven?
Ik begin niet direct met schrijven. Ik heb in dit geval eerst gelezen wat de rest geschreven heeft, dat vond ik best pittig. Ze hebben een bepaalde stijl gekozen die spannend is, maar ook om een bepaalde ervaring vraagt. Ik heb het een paar keer gelezen, heb het daarna weggelegd en heb toen gekeken waar mijn gevoel van aan gaat. Vanuit dat startpunt ben ik gaan schrijven.

Nu hebben we je gevraagd voor een experiment en schrijf je een estafettetekst met zes andere theaterschrijvers. Wat vind je daarvan?
Ik vind het een super leuk en origineel idee. Het is spannend, je weet niet wat je kunt verwachten en je weet ook niet wat er verder komt in het verhaal. Ik merkte bij mezelf dat ik geneigd was al veel meer in te vullen dan ik geschreven heb.

Gaat het verhaal waar jij nu een deel van schreef in jouw hoofd verder of heb je het voor jezelf afgesloten?
Het gaat door in mijn gedachten, ik zit er helemaal in. Die karakters worden echt mensen met gevoelens.  Dat wat ik geleerd heb bij #Nieuwestukken heb ik geprobeerd in te zetten om mijn personages meer diepgang te kunnen geven. Ik vind het heel fijn dat de lezers straks ook een eigen interpretatie mogen hebben.

Wat hoop je dat de andere schrijvers gaan doen? 
Ik hoop dat de lijnen blijven doorgaan met dialogen en spanning.

Heb je nog tips voor Maarten van Hinte die na jou komt?
Nee totaal niet, ik ben benieuwd. Ik ben geneigd mee te gaan schrijven

LEES HIER DEEL 1, 2 en 3

Deel 1,2,3_De Thuiskomst (werktitel)_Jibbe Willems, Mohamed Aadroun, Rosita Dameri